Web Analytics Made Easy - Statcounter

چین باید به‌گونه‌ای هنرمندانه روابط میان خود و عربستان را تنظیم نماید که به دوستی دیرینه خود با ایران خدشه‌ای وارد نشود؛ چرا که منافع ملی هر دو کشور در تداوم ارتباط آنهاست.

به گزارش خبرنگار سیاسی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ با رشد چندجانبه چین در ابعاد اقتصادی، سیاسی و نظامی تا حدودی ساختار نظام بین‌الملل از تک قطبی به چند قطبی تغییر یافته و آمریکا که سال‌هاست یکه‌تاز نظام بین‌الملل است، اکنون سنگینی سایه چشم بادامی‌ها را در کنار خود احساس می‌کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

سر بر آوردن چین میان قدرت‌های دنیا منجر به گسترش روابط امنیتی و اقتصادی بیش از پیش پکن با کشورهای در حال توسعه و جهان سوم شد تا آنجا که عربستان، در اقدامی جالب توجه چین را جایگزین شریک امنیتی خود (آمریکا) کرد.

عربستان با سرازیر کردن دلارهای نفتی به آمریکا در صدد بود تا امنیت خود را تضمین شده بیاید. قرارداد تسلیحاتی 2017 با ایالات متحده تا حدی توانست زیرساخت‌های نظامی ریاض را بهبود بخشد و توانایی نظامی خود را افزایش دهد که نمود آن را در جنگ یمن می‌توان دید. سعودی‌ها که بخشی از بازار صادراتی آمریکا در حوزه هواپیمایی، وسایل نقلیه، ماشین‌آلات، ماشین‌های الکتریکی و اسلحه و مهمات را به خود اختصاص داده بودند در روابط‌شان با آمریکا با افت و خیزهای زیادی روبرو بودند؛ اما نیاز عربستان به واردات اسلحه و تجهیزات نظامی و همچنین صادر کردن نفت خود به آمریکا موجب حفظ این ارتباط می‌شد.   با حضور بایدن در کاخ سفید، با وجودی که عربستان، ستون نظام راهبردی آمریکا در خاورمیانه تلقی می‌شد و همچنین میلیاردها دلاری که سعودی‌ها را به گاو شیرده ایالات متحده تبدیل کرده بود، این روابط به بهانه نقض حقوق بشر بویژه در جنگ یمن، بیش از پیش دچار افت و خیز شد.   همچنین با افزایش تولید روغن شل در ایالات متحده، که به نوبه خود موجب کاهش قابل توجه صادرات نفت عربستان سعودی شد نیز به تیرگی روابط ریاض و واشنگتن، دامن زد.   عوامل متعددی عربستان را وادار به جایگزین کردن چین با ایالات متحده کرد. چین که با درگیر شدن با کرونا از افق اقتصادی خود بازمانده بود، در پی جبران این عقب‌ماندگی، با آغوش باز از بازار عربستان و دلارهای سعودی استقبال کرد.   در دیدار اخیر شی جین پینگ رئیس جمهور چین با سران عربستان که پای ایران نیز به آن کشیده شد، در بیانیه‌ای مشترک بر اهمیت حمایت قاطعانه از منافع حیاتی یکدیگر، تمامیت ارضی و حاکمیت مستقل تأکید کردند و به‌گونه‌ای مالکیت ایران بر جزایر سه گانه به زیر سوال برده شد.   این بیانیه و اظهارات که با واکنش‌های متعددی در ایران روبرو شد، روابط تهران و پکن را با شائبه هایی رو به رو نمود.   مطالبه جدی ایران، جبران مواضع بیان شده است از مهمترین واکنش‌ها، سخنان رئیس جمهور در دیدار با معاون نخست‌ وزیر چین در تهران بود. وی با بیان اینکه روابط جمهوری اسلامی ایران و چین از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی همواره در حال گسترش بوده است، گفت: برخی مواضع مطرح شده در سفر اخیر رئیس جمهور چین به منطقه موجب ناخرسندی و گلایه‌مندی ملت و دولت ایران شده و مطالبه جدی ایران، جبران مواضع بیان شده است. چین به دنبال دور زدن ایران نیست در این باره جواد منصوری سفیر اسبق ایران در چین و تحلیلگر مسائل سیاسی در مورد بیانیه و حواشی آن، اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران اولین و مهمترین محور سیاست خارجی خود را اصل استقلال اعلام کرده که این اصل مبتنی بر سیاست «نه شرقی، نه غربی» است. بر اساس همین دیدگاه پس از انقلاب اسلامی اعلام شد که ما حاضریم با همه کشورهای دنیا روابط و همکاری داشته باشیم اما در چارچوب منافع و احترام متقابل. بنابراین به هیچ عنوان نمی‌توانیم منافع ملی‌مان را نادیده گرفته و از ابتدای انقلاب نیز این کار را نکرده و نخواهیم کرد. دشمنان ما هم به این موضوع اعتراف دارند که جمهوری اسلامی، استقلال خودش را حفظ کرده است.   به گفته سفیر اسبق ایران در چین؛ ما در طی ۴۰ سال گذشته با چین روابط مناسبی داشتیم و روابط ما در زمینه‌های مختلف توسعه پیدا کرده است.   منصوری در مورد تأثیرات میدانی این بیانیه نیز اظهار کرد: تصور من این است که چین به دنبال دور زدن ایران نیست و احتمالاً در یک شرایط خاصی این بیانیه صادر شده و بعداً دولت چین شرایط را عادی خواهد کرد؛ من اعتقاد ندارم که این بیانیه تاثیر جدی برای ما داشته باشد؛ زیرا معمولاً دولت چین در روابط با کشورها، علیه کشور ثالث عمل نمی‌کند. البته دولت چین تغییر جهت‌گیری خودش را به سمت کشورهای عربی بر اساس فشاری که آمریکایی‌ها آورده‌اند، طبیعی می‌داند.   اولویت چین اقتصاد و حفظ نفوذ بین‌المللی به لحاظ اقتصادی است حسین ملائک نیز یکی دیگر از سفرای اسبق ایران در چین در خصوص این بیانیه معتقد است: چینی‌ها به کل یک ساختار اقتصادی هستند، قبل از اینکه ساختار سیاسی در نظام بین‌الملل داشته باشند و حرف‌هایی که درباره سیاست بین‌الملل چین زده می‌شود در واقع در درجات پایین‌تری از اولویت اقتصادی چین قرار دارد.   وی با تاکید بر اینکه اولویت چین اقتصاد و حفظ نفوذ بین‌المللی به لحاظ اقتصادی است، افزود: از این رو به منطقه‌ای وارد شده است و قراردادهای کلان تجاری می‌بندد که در آن پول وجود دارد. عربستان قرار است در ۲۰۳۰ چندین پروژه بزرگ را به بهره‌برداری برساند که می‌تواند آنها را با چین تعریف و توجیه کند و چین هم آمده که آنها را بگیرد و هر مواضع سیاسی و اقتصادی و امنیتی که اتخاذ کرده در این راستا بوده است که بتواند این پروژه‌ها را از آن خود کند.   به گزارش دانا؛ باید واقعیت را پذیرفت که هر کشوری سیاست خارجی‌اش را منطبق بر منافع ملی خود سیاستگذاری می‌کند و هیچ پیوند برادری وجود ندارد. منافع ایران و چین با وجود ارتباطات تجاری و امنیتی در سطح مطلوبی برقرار است و وجود شریک تجاری و امنیتی جدید؛ مانع از ادامه روابط نخواهد شد. چین، کار سختی را بعهده دارد؛ چرا که باید میان روابط خود با تهران و ریاض به گونه‌ای تعادل برقرار کند که هم منافع خود را تامین کند و هم هر دو شریکش را در نهایت ظرافت در کنار خود نگهدارد.  

منبع: دانا

کلیدواژه: ایالات متحده بین الملل

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۲۹۳۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

فلسطین، مسئله‌ای که عادی نمی‌شود!

وزیر خارجه آمریکا در روزهای اخیر برای شرکت در نشست مشترک با وزرای خارجه کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس وارد ریاض شد و در سخنان خود به پروژه عادی سازی روابط عربستان با اسرائیل پرداخت، پروژه ای که پس از عملیات طوفان الاقصی به حالت تعلیق درآمده بود اما اینبار با چاشنی فلسطین روی میز قرار گرفت.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، رهبر معظم انقلاب روز گذشته در دیدار با معلمان بار دیگر به مسئله فلسطین پرداختند و با اشاره غیرمستقیم به تحرکات اخیر آمریکایی‌ها در منطقه در پی سفر آنتونی بلینکن به عربستان سعودی، بر شکست پروژه عادی سازی روابط با رژیم صهیونیستی تاکید کردند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در سخنان خود تنها راه‌حل مسأله فلسطین را پیشنهاد مطرح شده از جانب ایران یعنی بازگرداندن فلسطین به صاحبان اصلی آن اعم از مسلمان، مسیحی و یهودی خواندند و تأکید کردند: تا وقتی فلسطین به صاحبان خود بازنگردد مشکل غرب آسیا حل نخواهد شد و حتی اگر بیست، سی سال دیگر هم تلاش کنند که رژیم صهیونیستی را سر پا نگه دارند - که ان‌شاءالله نمی‌توانند - این مسأله، حل شدنی نخواهد بود.

رهبر انقلاب افزودند: فلسطین باید به مردم آن بازگردد و پس از تشکیل نظام فلسطینی، خودشان تصمیم بگیرند که با صهیونیست‌ها چه کنند.

ایشان با اشاره به تحرکاتی برای عادی‌سازی روابط رژیم صهیونیستی و کشورهای منطقه، گفتند: بعضی‌ها خیال می‌کنند با این کارها مسأله حل خواهد شد در حالی که با فرض عادی شدن روابط رژیم صهیونیستی با کشورهای عربی اطراف، نه تنها مشکل حل نمی‌شود بلکه مشکل متوجه دولت‌هایی خواهد شد که با چشم بستن بر جنایات رژیم اشغالگر با آن دست دوستی داده‌اند و ملت‌ها به جان خود آن دولت‌ها خواهند افتاد.

این سخنان رهبر انقلاب پس از آن بود که «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا بعد از عملیات «وعده صادق» که معادلات را در منطقه غرب آسیا تغییر داد، در روزهای اخیر برای شرکت در نشست مشترک با وزرای خارجه کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس وارد عربستان سعودی شد و در صحبت‌های خود به پروژه عادی سازی روابط عربستان با رژیم صهیونیستی پرداخت، پروژه‌ای که طرف سعودی پس از عملیات طوفان الاقصی و افزایش نفرت مردم کشورهای منطقه و جهان از رژیم جنایتکار اسرائیل، بسیار محتاطانه در مورد آن سخن گفته بود و در این مدت مقامات ریاض همواره تاکید کرده بودند که هرگونه عادی سازی روابط با تل آویو در گرو تشکیل کشور مستقل فلسطینی است.

وزیر خارجه آمریکا روز دوشنبه از پیشرفت روند عادی سازی روابط عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی و رسیدن آن به مراحل پایانی خبر داد و گفت: آمریکا و عربستان در طول ماه گذشته میلادی اقدامات فشرده‌ای را برای عادی سازی روابط ریاض و تل آویو انجام دادند.

وی اضافه کرد: احتمال دارد، تلاش‌های دوجانبه عربستان و آمریکا در این باره به زودی به نتیجه برسد، اما ابتدا باید به جنگ در غزه پایان دهیم و روند تشکیل کشور مستقل فلسطینی را آغاز کنیم تا پس از آن روند عادی سازی روابط عربستان و اسرائیل به پیش رود.

همچنین «فیصل بن فرحان» وزیر خارجه عربستان سعودی نیز در حاشیه این نشست از نزدیکی موعد امضای توافق امنیتی میان این کشور و آمریکا خبر داد.

این تحرکات منطقه‌ای در شرایطی مطرح می‌شود که ریاض و تل‌آویو سال گذشته در نزدیکی توافق عادی‌سازی قرار داشتند، توافقی که قرار بود عربستان در قبال به رسمیت شناختن رژیم صهیونیستی به توافقی امنیتی با ایالات متحده برسد، اما عملیات طوفان الاقصی معادلات طرفین را برهم زد و روند مذاکرات را برای چندین ماه دچار تعلیق کرد.

محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی اواخر شهریور ۱۴۰۲ در مصاحبه با شبکه فاکس‌نیوز آمریکا گفت که ریاض به عادی‌سازی روابط با تل‌آویو به شرط تحقق اهداف فلسطینیان نزدیک می‌شود. محمد بن‌سلمان افزود: مساله فلسطین برای عادی‌سازی روابط با [رژیم] اسرائیل مهم است. ولیعهد عربستان سعودی افزود: ریاض هر روز بیشتر به عادی‌سازی روابط با تل‌آویو نزدیک می‌شود اما به شرط تحقق اهداف فلسطینی‌ها. وی همچنین گفت: واشنگتن پیشنهادی برای برقراری روابط با [رژیم] اسرائیل ارائه کرد و مذاکرات ادامه دارد و خوب است.

منظور ولیعهد عربستان از تحقق اهداف فلسطینی‌ها، راه حل ۲ دولتی در فلسطین است و اگر محمد بن سلمان به طرح عموی خود و پادشاه سابق عربستان، ملک عبدالله در سال ۲۰۰۲ وفادار مانده باشد یکی از شروط آن بازگشت اسرائیل به مرزهای ۱۹۶۷ است.

به نظر می‌رسد آنچه در روزهای گذشته در پایتخت عربستان شاهد بوده‌ایم نشان از طراحی طرف آمریکایی و عربستانی برای فلسطین و منطقه دارد، زیرا وزای خارجه آمریکا و عربستان درباره بخشی از راه حل مساله فلسطین مواضع مبهمی درباره مقاومت فلسطینی بیان کرده که گذشت زمان جزئیات آن را مشخص خواهد کرد. در همین راستا آنتونی بلینکن می‌گوید: «یک پیشنهاد سخاوتمندانه مقابل حماس گذاشته شده است و امیدواریم که تصمیم درستی بگیرد». بن فرحان هم اظهار کرد باید تلاش بیشتری در جبهه فلسطینی صورت گیرد و مسیری را در پیش گیریم که در نهایت به تشکیل کشور فلسطین منتهی شود.

این در حالی است که روز دوشنبه در مجمع اقتصادی داووس در ریاض طی بیانیه‌ای اعلام شد پادشاهی عربی سعودی و ایالات متحده آمریکا در آستانه انجام «اقدامات نهایی» برای امضای توافق امنیتی دوجانبه هستند. توافقی که خواسته ریاض بوده و شامل تضمین کامل واشنگتن برای حمایت همه جانبه تسلیحاتی و امنیتی از عربستان است.

با توجه به این موضوع می‌توان نتیجه گرفت که در حال حاضر صحبت از آتش بس در غزه و تشکیل یک کشور فلسطینی برای طرف‌های منطقه‌ای و فرامنطقه ای یک بازی برد-برد محسوب می‌شود؛ زیرا از یک سو کشورهای عربی می‌توانند بگویند در نهایت راه حلی را پیدا کرده‌اند و آمریکایی‌ها هم می‌توانند از شر دولت نتانیاهو خلاص شده و به بازسازی تصویر فروریخته خود طی ۶ ماه گذشته بپردازند. البته کشور فلسطین مد نظر آمریکا و بلینکن به چند کانتون از هم جدا خلاصه می‌شود که بدیهی‌ترین اجزای یک دولت را نخواهد داشت و تحت الحمایه اسرائیل باقی خواهد ماند و اینگونه در نگاه و محاسبات دو طرف مساله فلسطین محو خواهد شد.

موانع عادی‌سازی

با این وجود همانطور که گفته شد، طی ۷ ماه گذشته روند تحولات منطقه پس از طوفان الاقصی مانعی سخت در برابر این پروژه ایجاد کرده است و به نظر نمی‌رسد در شرایطی که حتی شهروندان و دانشجویان ایالات متحده حاضر پذیرش ننگ حمایت از رژیم صهیونیستی نیستند، عادی سازی روابط با این رژیم برای عربستان سعودی بدون هزینه باشد، به ویژه اینکه ترکیه نیز حاضر شده حداقل در ظاهر، تغییر تاکتیک بدهد و در سیاست اعلامی خود ادعا کرده روابط اقتصادی‌اش با رژیم صهیونیستی را قطع کرده است.

علاوه بر این، ایده ۲ دولتی در ۶ ماه گذشته مطلوبیت خود را تا حد زیادی از دست داده است و طرف اشغالگر اسرائیلی را در نفی حقوق کامل فلسطینی‌ها مصمم‌تر کرده است. پایگاه آمریکایی «نشنال‌اینترست» اواخر بهمن سال گذشته در گزارشی نوشت: «حتی اگر بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل همین فردا دفتر خود را ترک کند باز هم منجر به برقراری صلح در خاورمیانه نخواهد شد، چرا که بسیاری از اسرائیلی‌ها به راه‌حل ۲ دولتی معتقد نیستند».

به نوشته این پایگاه تحلیلی «اما هیچ نشانه‌ای دال بر این وجود ندارد که آسیب ۷ اکتبر نگرش عمومی اسرائیل را به سمت پذیرش ایده یک کشور مستقل فلسطینی تغییر داده باشد». طبق این گزارش، بنی‌گانتس و همچنین اسحاق هرتزوگ (رئیس رژیم صهیونیستی) و حتی یائیر لاپید، رئیس اپوزیسیون، ناراحتی خود را از لفاظی‌های احیا شده دولت بایدن درباره نیاز به راه‌حل ۲ دولتی از زمان آغاز جنگ علیه غزه ابراز و به‌طور خصوصی تأکید کرده‌اند که دولت بایدن از صحبت علنی درباره راه‌حل ۲ دولتی در پیامدهای حمله حماس در ۷ اکتبر خودداری کند.

مرور تاریخی وقایع سال ۱۹۹۳ در جریان پیمان اسلو رو مهر تأییدی بر این موضوع است که رژیم اشغالگر و آپارتاید اسرائیل هرگز حقی را برای فلسطین به رسمیت نمی‌شناسد، حالا ۳ دهه از روزی که یاسر عرفات، اسحاق رابین و بیل کلینتون در واشینگتن دی‌سی دست‌های یکدیگر را به گرمی فشردند گذشته است، روزی که جهان تصور کرد منازعه برای همیشه تمام شده است، اما ۳۰ سال بعد فلسطین دوباره به موضوع اول جهان تبدیل شده و حامیانش دانشگاه‌های آمریکا را تسخیر کرده‌اند.

کد خبر 749917

دیگر خبرها

  • عربستان و آمریکا به توافق نزدیک شدند؟
  • پیام عربستان به تل‌آویو درباره حمله به رفح
  • صندوق سرمایه گذاری مشترک ایران و امارات تشکیل شود
  • فلسطین، مسئله‌ای که عادی نمی‌شود!
  • فرصت ایران و امارات برای دستیابی به بازارهای شمال و جنوب و رونق ترانزیت 
  • علاقه‌مند به توسعه روابط با ایران در تمامی حوزه‌ها هستیم
  • برگزاری کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و امارات
  • ◄ عکس | امضای ۲ سند توسط روسای کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و امارات
  • بوی گشایش ارزی از ریاض می‌آید
  • دیپلماسی انرژی دولت سیزدهم، راهبردی برای توسعه روابط ایران با همسایگان